Sinds het jaar 2010 bestaat alleen nog recht op zelfstandigenaftrek als er een postieve winst uit onderneming is. Eventuele zelfstandigenaftrek waar u wel recht op had, maar die niet verrekend kan worden mag u meenemen naar volgende jaren, ongeveer gelijk aan de systematiek van verliesverrekening.
Urencriterium
U heeft alleen recht op zelfstandigenaftrek als u voldoet aan het urencriterium, wat er in de meeste gevallen op neer komt dat u minimaal 1225 per kalenderjaar aan ondernemersactiviteiten verricht moet hebben.
Op het moment dat u zelfstandigenaftrek claimt uit voorgaande jaren, schrijft de wetssystematiek dat u bezig bent uw zelfstandigenaftrek te verhogen met niet gerealiseerde aftrek uit voorgaande jaren. Dat impliceert dus dat op het moment dat u zelfstandigenaftrek wilt realiseren uit voorgaande jaren, u ook in dat jaar voldaan moet hebben aan het urencriterium, anders heeft u immers geen recht op zelfstandigenaftrek.
Rechtbank
Een groot onrechtvaardigheidsgevoel heerste bij een man die een aantal jaren achtereen geen winst had kunnen maken zodat zijn zelfstandigenaftrek niet verrekend kon worden. Toen hij stopte met zijn onderneming kwam er zogeheten stakingswinst, dus in dat jaar had hij wel een positief inkomen. De man had zijn verrekenbare zelfstandigenaftrek opgevoerd in zijn aangifte (bijna € 19.000), ondanks dat hij niet voldeed aan het urencriterium. De inspecteur weigerde de aftrek en legde een naheffingsaanslag op. De man ging in bezwaar en vervolgens in beroep bij de Rechtbank.
De rechtbank koos de zijde van de inspecteur. De wet schrijft letterlijk verhoging en dat impliceert dat er recht moet zijn op zelfstandigenaftrek. Dit blijkt overigens ook uit de wetsgeschiedenis aldus de Rechtbank.
De man beriep zich tevergeefs nog op het gelijkheidsbeginsel omdat er voor het urencriterium een uitzondering wordt gemaakt in het jaar van overlijden van de ondemer. De Rechtbank oordeelde echter dat er geen sprake was van twee gelijke gevallen.
Afschrijvingen
De verliezen werden altijd veroorzaakt door afschrijvingen op het pand, terwijl bij de staking het pand tegen werkelijke waarde gewaardeerd moest worden, waarmee de afschrijvingen terug werden gedraaid. Er ontstond dus winst, waarover Inkomstenbelasting betaald moest worden, terwijl de man van de kostenaftrek nooit heeft kunnen genieten. Het blijkt maar weer dat (ver) vooruit plannen noodzakelijk is om fiscaal te optimaliseren.